Czy pająki między regałami bibliotecznymi to dobrze czy źle?
We wtorek i środę, 19 i 20 marca 2024, tuż przed Niedzielą Palmową i Wielkanocą rozpoczęliśmy w bibliotece w Pilchowicach realizację nowego programu, zatytułowanego „Między regałami“. Zaprosiliśmy mieszkańców Doliny Bobru do sąsiedzkiego działania. W pełni twórczego, indywidualnego, ale opartego na wspólnym dziedzictwie kulturowym. Bohaterami przedświątecznego spotkania inauguracyjnego były wielkanocne pająki. Na czas warsztatów biblioteka przemieniła się w artystyczną pracownię i jesteśmy pewni, że książki na regałach szeptały między sobą: ile tu ludzi! ile kolorów! jaki gwar i radość! Czujesz? - pachnie kawą i ciastem z pomarańczą. To poruszające... ale o co właściwie chodzi?
Biblioteki na całym świecie, także w Polsce, wpisują się w nowoczesną koncepcję "trzeciego miejsca"- przestrzeni dla nieformalnego życia publicznego, sąsiedzkiego, w którym chętnie się przebywa i spędza czas z innymi.
Nasz projekt „Między regałami“ jest właśnie odpowiedzią na potrzebę budowania takich miejsc. Angażowania ludzi wokół wspólnych aktywności, pasji, wrażliwości.
Współczesna biblioteka staje wobec wyzwań teraźniejszych potrzeb społecznych. Możliwość wypożyczenia książki nie jest już tak atrakcyjna jak jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Biblioteka nie jest już absolutną "skarbnicą wiedzy". Biblioteka staje się miejscem angażującym. Książka staje się pretekstem. Tymczasem brakuje nam wspólnego spędzania czasu, sąsiedzkich rozmów, wzajemnej inspiracji i działania. I coś z tym trzeba zrobić.
Pierwsze spotkanie cyklu „Między regałami“ poświęcone było wspaniałej sztuce przygotowywania dekoracyjnych pająków, które w ludowej historii Polski są niezwykle emblematyczne kulturowo.
Ważne było wprowadzenie etnograficzne. Opowieść o ludowych pająkach nie mogła pominąć odniesień do literatury. Pojawili się "Chłopi" Reymonta, 1904, i ekranowi "Chłopi" 1973, reż. Jan Rybkowski, "Chłopi" 2023, reż. DK Welchman, Hugh Welchman. I zaraz pojawił się zachwyt nad ścieżką dźwiękową filmu (L.U.C.).
Od "Chłopów" przeskoczyliśmy na niezwykłą książkę Joanny Kuciel-Frydryszak "Chłopki" 2023, która porusza czułe struny przemilczanego, trudnego życia naszych prababek. A potem ktoś wspomniał "Ludową historię Polski" Adama Leszczyńskiego, 2020, i wydanie specjalne Tygodnika Powszechnego pt. "Historie ludowe" 1/2024.
Rozmowy o książkowych i filmowych zachwytach przeplatały się podczas trwania warsztatów. Nie brakowało w nich refleksji i opowieści o własnych, rodzinnych historiach, pamiętaniu, tradycjach przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
Po prezentacji technicznej każda z uczestniczek pracowała nad własnym pająkiem. Jakie to było wspaniałe. W zachowaniu, mowie ciała widać było wielkie poruszenie, zaangażowanie, szukanie. A ponieważ warsztaty miały charakter kameralny, były też momenty "oddalania się" od grupy skupienia na osobistym procesie twórczym.
Między regałami zaczęły się snuć historie barwne w kolorze i wspaniałe w formie.
W przerwie popijałyśmy kawę, przegryzając ciastka, ale już byłyśmy w "gorączce pracy". Jakie wybrać kolory? Pająk krynolinowy czy diamentowy? Bibuła czy papier? Gałązki czy piórka?
Na zakończenie, oczywiście między regałami, w kameralnej galerii zrobiliśmy ekspozycję prac.
Zachwytom nie było końca. Każdy pająk był wyjątkowy, inny, autorski. Dość powiedzieć, że drzwi biblioteki zamknęły się z tą myślą, że koniecznie, ale to koniecznie trzeba to powtórzyć. I że to cudownie, że w Pilchowicach jest taka kameralna, przytulna biblioteka.
Czy pająki między bibliotecznymi regałami to dobrze czy żle? Rewelacyjnie! Mówimy pająkom TAK. Nie tym, które plotą sieci w cichych i nieporuszonych miejscach. Mówimy TAK pająkom, które są jak mobile – poruszają się, kręcą, łapią światło i zachęcają do wspólnego bycia razem.
Wyprzedzając pytanie już odpowiadamy: tak. Rozpoczęliśmy cykl spotkań, zatem Między regałami systematycznie gościć będzie w w pilchowickiej filii biblioteki we Wleniu. Najbliższe spotkanie odbędzie się 16-17 kwietnia 2024. Jeszcze raz spotkamy się warsztatowo z pająkami, bo czujemy niedosyt twórczy. Zapraszamy wszystkich chętnych! Szczegóły niebawem.
Ps. Przytoczone w artykule tytuły książek i wiele innych, o tematyce ludowej historii Polski znajdziecie w Bibliotece Publicznej we Wleniu.
Projekt „Między regałami“ Ośrodka Kultury Sportu i Turystyki we Wleniu prowadzi Anna Komsta.
Zapraszmy do obejrzenia fotograficznej relacji ze spotkania dostępnej obok lub poniżej.
Fot. Anna Komsta, Małgorzata Smoter-Glinda
Wyświetlono: 227